Ανεβαίνοντας ένα βουνό...

Η πρόσκληση έμοιαζε συναρπαστική. "Ανάβαση στον Ψηλορείτη" τη Πρωτομαγιά, για ερευνητικούς σκοπούς του Πανεπιστημίου Αθηνών και του Διεθνούς Ιδρύματος Έρευνας για τον Νεανικό Διαβήτη, από μια ομάδα πασχόντων από σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 και τους συνοδούς τους, από Κρήτη και Αθήνα, 50 άτομα στο σύνολο.

Στην αρχή αμφιβολία, αλλά χάριν στην επιμονή της φίλης και προέδρου της Πανελλήνιας Ένωσης Αγώνος Κατά του Νεανικού Διαβήτη, δήλωσα και εγώ συμμετοχή, αφού η φυσική μου κατάσταση είναι σχετικά καλή, λόγω ενασχόλησης με το πιλάτες τον τελευταίο χρόνο.

Η προετοιμασία στην Αθήνα είχε να κάνει με την τοποθέτηση του συστήματος παρακολούθησης του σακχάρου μέσω υπερύθρων, του guardian, το οποίο θα χρησίμευε για την συνεχή μέτρηση του σακχάρου στο αίμα κατά τη διάρκεια της ανάβασης και όχι μόνο. Ένας αισθητήρας τοποθετήθηκε στην κοιλιακή χώρα και η συσκευή μέτρησης στο χέρι για να συνδεθούν ο πομπός και ο δέκτης και να δείχνουν τις αυξομειώσεις της γλυκόζης όλο το 24ώρο.

Από το "πως δουλεύει αυτό το μαραφέτι" για το guardian, οι βαλίτσες έτοιμες και αναχώρηση Πέμπτη βράδυ για το Ηράκλειο με το πλοίο της γραμμής. Ο ύπνος στο καράβι ταραγμένος, φτάνουμε στη Κρήτη νωρίς το πρωί, επιβίβαση στο πούλμαν για τα Ανώγεια του Μυλοποτάμου Ρεθύμνου, 36 χλμ από το Ηράκλειο και μια ώρα δρόμος, τόπο διαμονής μας για το διήμερο. Άλλο κλίμα, άλλες ανάσες, τόπος σκληρός και ανδροκρατούμενος για την ελεύθερη αθηναϊκή μας κοινωνία, που μας έκανε να κοιτάμε τους Ανωγειανούς με απορία για το ύφος και τον τρόπο ζωής τους πάνω στα βουνά.

Βόλτα και φαί σε τοπικές ταβέρνες, σμίγουν οι παρέες και οι φίλοι από τα παλιά με αφορμή την εκδρομή αυτή. Πριν τον ύπνο μετρήσεις, τρεις τα μεσάνυχτα επίσης, για την επίτευξη της ευγλυκαιμίας πριν να σηκωθούμε νωρίς το πρωί για να φάμε πρωϊνό και να αναχωρήσουμε για τις πλαγιές του Ψηλορείτη, που ξεκινούν από το οροπέδιο της Νίδας.


Ανώγεια

Σε τόπο ξερό και με τους αέρηδες να σαρώνουν στο πέρασμά τους το γυμνό τοπίο, φτάνουμε στην αφετηρία. Επίσκεψη στο Ιδαίον Άντρο, εκεί που ο μύθος λέει ότι ο Δίας μεγάλωσε με το γάλα της Αμάλθειας και τη προστασία των ιερέων Κουρητών, που τον φύλαγαν από τις δολοφονικές διαθέσεις του πατέρα του Κρόνου.

Βαθιές ανάσες για προσαρμογή στο υψόμετρο, στάση στο σπήλαιο, συνηθίζουμε και προχωράμε προς το μονοπάτι του Ε4 που αδιαβάθμητο σε αυτά τα εδάφη μας προσκαλεί να το αναρριχηθούμε. Το μπατόν ανά χείρας για στήριξη, τα ορειβατικά μποτάκια να σκαλώνουν στις μαδάρες, τις πέτρες που απουσία χώματος δεν είχαν που να στηριχθούν και ανάβαση βήμα βήμα στις πλαγιές του Ψηλορείτη.

Το σώμα μου λειτουργεί καλά, λόγω της γυμναστικής, ο μετρητής δείχνει ότι έχω περιθώριο να συνεχίσω χωρίς ανεφοδιασμό, το τοπίο ξεδιπλώνεται εμπρός μου με κόντρα τον Κρητικό ήλιο που ανεβαίνει αδυσώπητος. Βήμα βήμα προχωρώ και δοκιμάζομαι, αφού τα μάτια μου δεν βλέπουν το ίδιο πια και η τρίτη διάσταση δεν την αντιλαμβάνεται ο εγκέφαλος για να μου δώσει σταθερότητα εκεί που πατάω κάθε φορά. Με κουράζει αυτό και προσπαθώ να ανταπεξέλθω, ενώ οι γκρίζες πέτρες με περιπαίζουν. Φτάνω σε ένα ξέφωτο, λέω στον καλό μου ότι κουράστηκα μετά από τη δίωρη ήδη ανάβασή μας, εκείνος θέλει να συνεχίσει, έχει αντοχές και το θέλει, αλλά κάνει πίσω για να με ακολουθήσει στη κατάβαση.

Παλεύω μέσα μου, λέω μπορώ να συνεχίσω την ανάβαση, αλλά σκέφτομαι ταυτόχρονα τη κατάβαση από το ίδιο μονοπάτι που είναι βάσανο. Θέλω να κρατήσω δυνάμεις για την επιστροφή, μην αρχίσουν τα πόδια μου και τρέμουν κατεβαίνοντας, κρατώντας κόντρα στα βράχια. Θέλω να του πω "πήγαινε εσύ, θα κατέβω μόνη μου", αλλά κάτι μέσα μου λέει πως χωρίς εκείνον τα πράγματα είναι δύσκολα, έστω και με το μπατόν στήριγμα απαραίτητο, αλλά με τα μάτια μου να δημιουργούν ψευδή ερεθίσματα και να μην μπορώ να εκτιμήσω τι βρίσκεται μπροστά μου, όπως οι άλλοι.

Κατεβαίνουμε με ησυχία και ρυθμό δικό μας τον ίδιο δρόμο που ανεβήκαμε. Στο βάθος φαίνεται η πεδιάδα της Μεσσαράς δεξιά και αριστερά το Ηράκλειο θεωρητικά, ενώ μπροστά μας ξεπροβάλλει ένα μεγάλο οροπέδιο με τα όρνια να πετούν από πάνω του. Μας συναντούν και κάποιοι από τους υπολοίπους που επιστρέφουν στη βάση μας. Πάμε προσεκτικά, γιατί τα γλιστερά βράχια και οι πέτρες που μετακινούνται όταν πατάς πάνω τους, δεν δίνουν χέρι να κατεβαίνεις με άνεση. Θέλει προσοχή μέχρι τη τελευταία κατάβαση που κάνεις για να φτάσεις στο μονοπάτι της επιστροφής.


Πρωτομαγιά 2010, Ψηλορείτης

Απογοητεύομαι από τον εαυτό μου για την δυσκολία να προσαρμοστώ οπτικά στο τοπίο αυτό. Δεν μιλώ πολύ γι' αυτό, αλλά μέσα μου μου στοιχίζει ότι μπορούσα να ανταποκριθώ οργανικά, αλλά για άλλους λόγους έφτασα στα 2/3 της διαδρομής και γύρισα πίσω. Ο καθένας μας αντιμετωπίζει τις δυσκολίες διαφορετικά, αλλά με την αίσθηση της ανημποριάς, δεν τα πήγαινα ποτέ καλά μέσα μου. Δεν βλέπω εδώ και καιρό να περάσω τη βελόνα, ούτε να διαβάσω στο ημίφως τα μικρά γράμματα μπορώ πια, μα διαπιστώνω ότι "χάνω" κομμάτια από τη ζωή μου όταν μου επιβάλλεται να ζω με τους περιορισμούς που βιώνω.

Γιατί, θα μου πει κανείς, οι άλλοι τι είναι, υπεράνθρωποι? Όχι βέβαια, αλλά άλλο το να μην θες και άλλο το να μην μπορείς να χαρείς πράγματα που δεν είναι δεδομένα πια για σένα. Θέλω να φοράω και εγώ τακούνια και να μην στραπακλιάζομαι, όταν θέλω να ντυθώ καλά, θέλω να μπορώ να διακρίνω τις λακκούβες που πέφτω μέσα όταν δεν ξεχωρίζουν χρωματικά στο πεζοδρόμιο, θέλω να νιώθω σιγουριά να πατάω σε εδάφη με διαφορετικό ύψος και να μην ψάχνει το πόδι μου να αναγνωρίσει τη διαφορά για να προχωρήσει στο επόμενο βήμα, θέλω να μην μου έρχονται κλαδιά δέντρων στη μούρη επειδή δεν τα είδα μπροστά μου... Άλλα κάτι τέτοιο δεν γίνεται.


Θέα του Ψηλορείτη από τα Ανώγεια

Μπορώ ακόμα και οδηγώ και το αμάξι και το σκούτερ μου και εκεί όλες οι αισθήσεις μου είναι οξυμένες, όμως πως μπορώ να προσπερνώ το γεγονός ότι ό,τι μου εμφανίζεται ως εκφυλιστική πάθηση, είναι κατά τους γιατρούς, συνέπεια του διαβήτη? Τι άλλο να κάνω εκτός από του να έχω υιοθετήσει έναν υγιεινό τρόπο ζωής, να μην καπνίζω, να ασκούμαι και να είμαι σε εγρήγορση, διατηρώντας μια καλή ρύθμιση του σακχάρου στον οργανισμό μου.

Κανείς δεν μπορεί να σου υποσχεθεί ότι ο διαβήτης θα είναι καλός μαζί σου, όσο περνάν τα χρόνια που τον κουβαλάς και σε επηρρεάζει στην καθημερινότητά σου ολοένα και περισσότερο. Όυτε σαν άνθρωπος αναζητούσα ποτέ "νοσοκόμους" ή "δεκανίκια" από τον περίγυρό μου για να συνεχίσω να πορεύομαι. Ήθελα και θέλω να μπορώ να βασίζομαι στις δυνάμεις μου για να προχωρώ, να είμαι αυτοτελής και αυτεξούσια, για να μην γίνομαι βάρος σε κανέναν, με τον τρόπο ζωής μου και τις αυξανόμενες απαιτήσεις του.

Μετά την ανάβαση, ο οργανισμός συνέχιζε και δούλευε σε υψηλές στροφές και δουλεύει ακόμα, γιατί δεν κάθομαι και εγώ στα αυγά μου με τις δραστηριότητές μου που με κρατούν σε κίνηση και δράση. Οι νυχτερινές υπογλυκαιμίες ξαναέκαναν την εμφάνισή τους, ξυπνώντας με κατά τη διάρκεια του ύπνου και ζητώντας να ανεβάσω το σάκχαρό μου μέσα από ένα μεταμεσονύκτιο σνακ. Σήμερα είμαι σαν ζόμπι από την τρίτη μέρα που ξυπνάω έτσι και βάζω κάτι στο στόμα μου για να συνέλθω. Στα Ανώγεια, ο σύντροφός μου με ρώτησε τι συμβαίνει όταν ξύπνησα για να φάω κάτι πάλι ενόσω κοιμόμασταν.

Μην ανησυχείς του λέω, θα φάω κάτι και θα ξαπλώσω και κατευθύνθηκα προς τη κουζίνα στα γρήγορα. Έφαγα τους απαραίτητους υδατάνθρακες στη σιωπή, κλείνοντας τα μάτια μου και περιμένοντας το δεκάλεπτο με τέταρτο να περάσει, για να έλθω στα ίσια μου και να πέσω να κοιμηθώ ξανά. Είσαι καλά, με ρώτησε ξανά και άπλωσε το χέρι του να με χαϊδέψει στη πλάτη που του την είχα γυρίσει. Με διαπέρασε ρίγος, καθώς τόσα χρόνια, όποτε συμβαίνει κάτι τέτοιο, το αντιμετωπίζω καταπνίγοντας το συναίσθημά μου και κάνοντας τις κινήσεις που πρέπει να κάνω για να συνέλθω.

Όχι, μέσα μου δεν είμαι καλά, όταν δεν υπάρχουν σταθερές στη ζωή μου, όταν δεν νιώθω ασφαλής, όταν έχω να αντιμετωπίσω σημεία και τέρατα και πάλι γέλα παλιάτσο, αν δεν βρω τις ισορροπίες μου πάω χαμένη, θα ολισθήσω στη μελαγχολία που με κατατρώει, όταν δεν μπορώ να ξεπεράσω τον εαυτό μου και να βγω νικητής σε έναν αγώνα άγονο, όπως είναι δαύτος 28 χρόνια τώρα. Ήθελα να λυγίσω για μια φορά, να κλάψω, καθώς με έπαιρνε αγκαλιά για να ξανακοιμηθούμε, μα δεν μπόρεσα να του εκφράσω τα συναισθήματά μου, που τα έχω καταπιέσει χρόνια τώρα και δεν ξέρουν πως να εκφραστούν.

Με ενοχλεί που πονάνε τα δάκτυλα των χεριών μου και έχω μειωμένη χρηστικότητα, με ενοχλεί που θαμπώνουν σιγά σιγά οι φακοί των ματιών μου, με ενοχλεί που είμαι ένας άνθρωπος της ηλικίας μου και όταν μιλάνε οι γύρω μου για ιατρικά θέματα, τα αντιμετωπίζω και εγώ παράταιρα από την ηλικία μου και τον τρόπο ζωής μου. Για όλα υπάρχει μια δικαιολογία, διαβήτης και εκεί η επιστήμη σηκώνει τα χέρια ψηλά για να μου δώσει πειστικές απαντήσεις ή λύσεις.

Θέλω οι εταιρίες που βγάζουν μια περιουσία από ανθρώπους όπως εγώ, να σκεφτούν τη ποιότητα ζωής μας και όχι το κέρδος τους, θέλοντας να μας διασωληνώνουν και να μας κάνουν πειραματόζωα, ενώ οι εφαρμογή του τεχνητού παγκρέατος είναι ήδη εφαρμόσιμη και θα μας απαλλάξει από την αβεβαιότητα και την έλλειψη ελέγχου στην κατάσταση της υγείας μας.

Βαρέθηκα, να ξυπνώ κάθε πρωί και χορεύω στον χορό του άλλου μου εαυτού κάθε μέρα για το υπόλοιπο της ζωής μου. Βαρέθηκα να τρώω σαν πουλάκι και να μην χάνω βάρος λόγω μεταβολισμού. Βαρέθηκα να ανήκω στην κατηγορία των αναξιοπαθούντων, των επιβαρυμένων λόγω χρονίας πάθησης, επειδή με έμαθαν να υψώνω τον πήχυ του αυτοελέγχου μου ψηλά και να κυνηγώ χίμαιρες. Αισθάνομαι πως το να ακολουθώ έναν όσο το δυνατόν πιο υγιεινό τρόπο ζωής, είναι μονόδρομος και ευεργετικό για μένα τόσο τώρα όσο και μακροπρόθεσμα, αλλά πόσα βότανα και πόσες αντιοξειδωτικές ρίζες μπορείς να παίρνεις για να κάνεις τον χρόνο να φανεί πιο επιεικής μαζί σου στην εκδήλωση των επιπλοκών? Πόσο συγκροτημένη, υπομονετική, με κατανόηση και επί το πλείστον καλή διάθεση μπορώ να είμαι, ειδικά όταν το να βγάλεις έναν ανώριμο ή κακό εαυτό το πληρώνεις άμεσα?

Αν αρχίσεις να αγωνίζεσαι για την υγεία σου, δεν σταματάς, δεν σε παίρνει να σταματήσεις από ένα σημείο και ύστερα. Γιατί όσο και αν σε "πηδάει" η ρημάδα η ζωή, είναι γλυκειά, όταν μπορείς και βρίσκεις τη γαλήνη μέσα στη τρικυμία, όταν βλέπεις τον ήλιο μέσα στη καταχνιά, όταν μπορείς να ζεις αντί να φυτοζωείς περιμένοντας να έλθει το όποιο "τέλος" του δράματος. Αν πάνω από όλα μπορείς να είσαι φορέας ζωής, αντί θανάτου, τότε ίσως όλα αυτά να αντιμετωπίζονται, αν βρεις τον τρόπο μέσα σου...

All photos by Marialena, 2010

Marialena, 6/5/2010